W coraz bardziej świadomym świecie biznesu zakupy nie sprowadzają się już tylko do oszczędności — chodzi o tworzenie długoterminowej wartości dla firm, dostawców i planety. W niedawnej dyskusji na Procurement Board eksperci Bertrand Maltaverne z Wiednia oraz Tomáš Weid z Asahi Group of Breweries podzielili się spostrzeżeniami na temat zrównoważonego procurementu, wskaźników KPI i strategicznej integracji w nowoczesnych praktykach zakupowych.
Czym jest zrównoważony procurement
Zapytany o zrównoważone zakupy, Bertrand Maltaverne ujął to prosto:
„Zrównoważoność polega na tym, by nie być samolubnym. Nie chodzi tylko o kupowanie czegoś, bo to lubię, lecz o zrozumienie wpływu dziś i w przyszłości — na zasoby, miejsca pracy i ludzi.”
Tomáš Weid dopełnił tę myśl trafną analogią:
„Zrównoważoność można porównać do natury. Jeśli wszystko jest w równowadze, wszystko działa dobrze. Naszą rolą w zakupach jest znalezienie właściwej równowagi między zrównoważeniem środowiskowym, ekonomicznym i społecznym — tym ‘magicznym trójkątem’.”
Ten „magiczny trójkąt” — środowisko, społeczeństwo i ekonomia — stanowi rdzeń integracji zrównoważonych praktyk w zakupach, tak by decyzje przynosiły korzyść ludziom, planecie i biznesowi.
Powiązanie zrównoważoności ze strategią
Zrównoważony procurement działa najlepiej, gdy jest w pełni osadzony w strategii firmy. Tomáš wyjaśnił, że w Asahi zrównoważoność jest zintegrowana z planami krótko-, średnio- i długoterminowymi, wpływając na wszystko — od pozyskiwania surowców po inicjatywy cyrkularne w opakowaniach i wyposażeniu.
„Wszystko, co planujemy w obszarze zrównoważoności, jest w ładnej korelacji ze strategią i ambicją biznesową” — zauważył. Takie zestrojenie pozwala zespołom zakupowym realizować inicjatywy skutecznie i efektywnie, bez poświęcania wyników operacyjnych czy finansowych.
Bertrand dodał, że kluczową rolę odgrywają KPI:
„Firmy dużo mówią o zrównoważoności, ale to zakupy sprawiają, że przechodzą od słów do czynów. Wybór dostawców, audyty i decyzje sourcingowe muszą mieć mierzalne KPI, aby uniknąć sytuacji jak w dawnym przykładzie Nike, gdzie podwykonawcy naruszali standardy etyczne.”
Zakres KPI obejmuje wskaźniki środowiskowe (np. redukcję CO₂ czy zużycie wody na hektolitr piwa), jak i społeczne oraz finansowe — tak, by dostawcy spełniali standardy etyczne, społeczne i ekonomiczne.
Od wizji do działania
Przekucie celów zrównoważoności w mierzalne działania wymaga jasnej wizji, koncentracji i odpowiedzialności. Tomáš nakreślił podejście stosowane w Asahi:
- Zdefiniuj ambicję — zrozum cele biznesowe i zrównoważeniowe.
- Zbuduj bazę wyjściową — oceń obecne wyniki i zidentyfikuj lukę.
- Ustal mierzalne kamienie milowe — śledź postęp w latach 2025, 2030 i 2050.
- Operacjonalizuj KPI — monitoruj zużycie wody, ślad węglowy (Scope 1, 2 i 3), cyrkularność i zrównoważone pozyskiwanie surowców rolnych.
Bertrand podkreślił wagę połączenia filozofii z procesem:
„Zakupy dotyczą oszczędności, ale zrównoważoność to wielki rachunek, który zostawiamy naszym dzieciom. Obowiązkiem zakupów jest podjęcie możliwie najlepszej decyzji — kompromisu między efektywnością, wpływem i etyką.”
Dlaczego każdy profesjonalista zakupowy powinien się tym przejmować
Kluczowy wniosek z dyskusji jest taki, że zrównoważone zakupy dają wyjątkową szansę realnego wpływu:
„Zakupy są po to, by ratować świat. Każda nasza decyzja jako kupujących kształtuje świat jutra” — powiedział Bertrand.
Tomáš wzmocnił tę ideę praktyczną perspektywą:
„Zachowuj się w biznesie tak, jak zachowywałbyś się w domu — we własnym ogrodzie. Twój wpływ poprzez zakupy może być wykładniczo większy niż to, co osiągniesz jako jednostka.”
Zrównoważony procurement to zatem nie tylko zawodowa odpowiedzialność — to szansa, by chronić planetę, wspierać społeczności i jednocześnie napędzać wzrost przy jednoczesnym zarządzaniu ryzykiem.
Praktyczne wskazówki dla zespołów zakupowych
Dla zespołów, które dopiero zaczynają przygodę ze zrównoważonym procurementem, zalecenia są jasne:
- Zacznij od „dlaczego” — określ sens działań i zestrojenie z wartościami firmy.
- Koncentruj się na wpływie — priorytetyzuj inicjatywy dające mierzalne korzyści dla biznesu i planety.
- Mierz i zarządzaj — używaj KPI do monitorowania wyników środowiskowych, społecznych i ekonomicznych.
- Integruj ze strategią — osadzaj zrównoważoność w zarządzaniu dostawcami, sourcingu i współpracy wewnętrznej.
- Dawaj przykład — działaj uczciwie, transparentnie i konsekwentnie.
Bertrand podsumował to zwięźle:
„Zrównoważoność to wasza szansa, by być bardzo ‘samolubnym’ — samolubnym w ochronie planety, miejsc pracy i gospodarki. Jeśli jesteście ‘samolubni’ w ten sposób, to dobre dla wszystkich.”
Zakupy nie są już funkcją back-office; to motor innowacji, standardów etycznych i zrównoważonego wzrostu. Przyjmując zrównoważony procurement, profesjonaliści mogą pomóc swoim firmom — i światu — rozwijać się.